Het Groningse Winsum mag zichzelf sinds 2020 ‘het mooiste dorp van Nederland’ noemen. De Protestantse Gemeente Winsum was de eerste energieneutrale kerk in Nederland. Daarmee liepen ze bijna 10 jaar geleden al voor de troepen uit. Nu ligt er een behoorlijk ambitieus plan voor een ecologische zone met Tiny Houses en een zonnepark. Wat bezielt de mensen in Winsum? 

Ik spreek met Hille Meetsma, die het nieuwe project in de steigers zet.  

Hille: “Het is gewoon een kwestie van een vooruitziende blik. Je kunt 2 of 5 jaar vooruit kijken. Maar waarom niet 20 jaar? Je moet bereid zijn om NU geld te investeren in iets dat zich op de lange termijn terugbetaald. Dat is best spannend; je moet wel een knop om willen zetten. Dat hebben we in het verleden gedaan rond de kwestie van de energie. En nu zie je dat allemaal kerken hun energierekening niet kunnen betalen en bij ons komen kijken hoe we dat hebben aangepakt.”

 Wat gaan jullie precies doen?

“We hebben een stuk landbouwgrond van 7,5 ha aan de rand van het dorp, dat vrij komt. We willen daar een ecologische zone inrichten, met onder andere Tiny Houses, een klein zonnepark, een voedselbos, een kapel, een pluktuin en insectvriendelijke beplanting om de biodiversiteit een stimulans te geven. We denken dat we daarmee als kerk iets kunnen bijdragen aan heel veel verschillende problemen in de samenleving. En omdat mensen de grond onder de huisjes gaan huren, levert het op de lange termijn ook veel meer inkomsten op voor de kerk dan de huidige pacht.” 

Is dit nou een verdienmodel of idealisme?

“Haha: nou, allebei. Aan de ene kant denk je vanuit je principes. Je wilt je vermogen inzetten ten behoeve van de aarde en de mensen. Maar wij zitten als dorpskerk ook met het dilemma, dat als we nu niks doen, dat onze kerk dan over 20 jaar dicht is. Dan teren we namelijk alleen maar steeds verder in op ons vermogen. Dus naast die principes moeten we financieel ook iets. Maar dat hoeft elkaar niet te bijten.” 

Je noemt het zelf ‘rentmeesterschap zoals het is bedoeld’. Wat zeg je daarmee? 

“Ik ben jaren voorzitter geweest van de diaconie. Dan ben je bezig met armoede, voedselbanken, vluchtelingen. Daarnaast werk ik ook in het bedrijfsleven. Daar gaat het dan allemaal om de commercie, winstmaximalisatie. Dan zie je op een gegeven moment hoe geld stroomt, hoe het werkt, hoe het verschil tussen arm en rijk steeds groter wordt en er roofbouw wordt gepleegd op de aarde. Als kerk moet je daar iets mee. Om een voorbeeld te noemen: in de praktijk verpachten kerken bijvoorbeeld hun grond, maar denken er helemaal niet over na of de manier waarop die grond wordt beheerd wel zorgzaam is voor de aarde. Daar moet je als kerk wel over nadenken. En dan ga je ook zien hoe alles met elkaar samenhangt. In ons project zie je daarom ook heel veel onderwerpen samenkomen: betaalbaar wonen, biodiversiteit, sociale samenhang, leefbaarheid op het platteland, gezond en betaalbaar voedsel, de toekomst van de landbouw, schone energie, spiritualiteit, en zo voort.” 

Er ligt nu een idee. Het is nog een lange weg naar de realisatie van dat idee. Welke obstakels zie je? 

“Er zijn 2 grote dingen die zo’n project lastig maken. Aan de ene kant de traagheid en de complexe regelgeving bij de overheid. Ik moet met wel 20 mensen overleggen voor een relatief klein project, omdat je voor elk onderdeel iemand anders moet hebben. En daarmee samenhangend: gebrek aan tijd en geld. Want hoewel het allemaal heel goed uit kan uiteindelijk; je moet wel eerst alles op gang brengen en voorfinancieren. Dat is echt een klus.”

Nemen jullie niet te veel hooi op je vork? 

“Dat zal moeten blijken. Natuurlijk komt er ontzettend veel bij kijken. Maar ik denk altijd, net als Pippi Langkous: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’. En er dan echt voor gaan. Formeel heb ik bijvoorbeeld 10 uur per week, maar het kost zo’n beetje een halve fte. Maar dat verdient zichzelf wel terug in de opbrengst voor kerk en maatschappij: dat weet ik zeker.” 

Meer lezen:

https://dvhn.nl/groningen/Protestantse-kerk-in-Winsum-bouwt-ecologisch-wijk-Terra-Nova-28454290.html