Klimaatpelgrimstocht dag #7 – 6 oktober: Amersfoort
Verslag: Dick Vos, Mijke van Leersum en Christine Moraal. Foto’s: Dick Vos
Meer zien van de pelgrims? Volg ons op Facebook en Twitter. Verspreid deze blog en onze berichten in jouw kerk of netwerk.
Vandaag wordt geen etappe gelopen. Tijdens een dag in Amersfoort ontmoeten de pelgrims inwoners van die plaats, bezoeken ze per fiets een paar interessante plekken en spreken ze met een wethouder. De dag wordt afgesloten met een Taizé-viering.
Vanwege hoosbuien noteert Nederland de drukste ochtendspits sinds tijden. Gelukkig vindt het ochtendprogramma op deze ‘tussendag’ plaats in hetzelfde kerkgebouw waar de pelgrims ook overnacht hebben. Ze zijn te gast bij de Oecumenische Geloofsgemeenschap het Brandpunt, een groene kerk.
In kleine groepjes, samengesteld uit een paar pelgrims en een paar ‘locals’, wordt vooral gesproken over ieders betrokkenheid bij het klimaat. Monique uit Amersfoort maakt zich kwaad over wat ze ziet gebeuren. “Bij corona staan we als één man op om de mensheid te redden, om het milieu bekommeren we ons niet.” Dat wordt herkend. Tegelijk is in balans komen met de aarde een zaak van lange adem. Klein beginnen en vooral aanhouden – dat is de weg naar klimaatgerechtigheid. Het beeld van het planten van een zaadje komt op.
Ons consumptiegedrag is een punt van aandacht. “We kunnen niet langer doorgaan zoals we gewend zijn. De tegoeden van de aarde zijn op – de aarde is bankroet”, geeft pelgrim Wolfgang aan. We kunnen niet langer ongestraft aan de aarde ontnemen wat onze hebzucht ons ingeeft.
Kan een overstap naar waterstof het gebruik van fossiele brandstoffen stoppen? Volgens Wolfgang zit de oplossing in de opvang van de energie van ‘die enorme kernreactor aan de hemel’. Pelgrim Friedhelm legt uit dat de techniek daarvoor voor handen is. De Sahara is er de perfecte plek voor, het ontbreekt alleen aan internationale samenwerking.
Hennie, dagcoördinator van het Brandpunt, is tevreden. “Heel bijzonder dat je met mensen die je helemaal niet kent zo snel zo diep in gesprek kunt raken – emotionerend.”
De Pelgrimspoort
Voor het middagprogramma hebben leden van het Brandpunt hun fietsen ter beschikking gesteld. Vandaag even iets anders dan de benenwagen en lekker Nederlands. Gezamenlijk gaan de pelgrims naar de Onze-Lieve-Vrouwetoren in het centrum van Amersfoort. Vanouds is dat een plek die veel pelgrims trok, omdat mensen er wonderbaarlijk van hun kwalen genazen. Op de moderne deuren van de toren, de pelgrimspoort, is Maria afgebeeld als verpleegster. Mensen kwamen met pijn en vertrokken blij en opgelucht. Maria is hier tegelijk Moeder van smarten en Moeder van vreugde.
Een plek om tot rust te komen
In de Frans en Hilde Hof van de Sint Franciscus Xaveriuskerk, hartje Amersfoort, staan planten en bloemen die geïnspireerd zijn door de vier elementen. Witte bloemen voor lucht, blauwe voor water, geel en oranje voor aarde en rood voor vuur. De tuin is geïnspireerd door Franciscus van Assisi en Hildegard von Bingen. Beide leefden in harmonie met de natuur. Middenin de stad is hier een plekje gecreëerd waar je tot rust kunt komen.
De pelgrims worden uitgenodigd om mee te doen aan een kleine interpretatieve dans rondom het labyrint. Bijzonder is dat het gedurende het verblijf in de tuin echt stralend weer is – de wolken lijken om de tuin heen te drijven. Direct na vertrek begint het te plenzen.
Klimaatgerechtigheid mag wat kosten
“Groene kerk bén je niet, dat is altijd in wording”, zegt Johan van de Inham, de protestantse gemeente Hoogland / Amersfoort Noord. De kerk heeft een moestuin waarvan de oogst ten goede komt aan de Voedselbank. Er staan bankjes bij de kerk voor ontmoeting met de buurt, regenwater wordt gescheiden gehouden van afvalwater en er liggen zonnepanelen op het dak. Maar eigenlijk wil de kerk nog veel meer. En niet zozeer om geld te besparen. Duurzaamheid en klimaatgerechtigheid mogen best iets kosten.
Dominee Martin Snaterse geeft inzicht in de christelijke motivatie van de kerk. “Hoop vormt het hart van wat we geloven. Van daaruit nemen we onze verantwoordelijkheid en stellen we een voorbeeld – in alle nederigheid.”
Streef naar inclusiviteit
Aan het einde van de middag, terug in het Brandpunt, volgt een ontmoeting met Cees van Eijk, plaatselijk wethouder namens Groen Links. Hij drukt de pelgrims op het hart in Glasgow te vragen om vormen van energietransitie die voor iedereen bereikbaar zijn. Ook voor mensen met een smalle beurs, die vaak in slechter geïsoleerde huizen wonen en voor wie investeren in isolatie en duurzame materialen vaak niet mogelijk is. Het vergroot de tweedeling in de samenleving, terwijl Amersfoort juist streeft naar inclusiviteit.
Wat doet Amersfoort nu concreet voor het milieu, vragen de pelgrims. De ene viel het op dat Amersfoort behoorlijk dichtgeplaveid is. Regenwater komt zo in het riool in plaats van in de grond, en steen houdt veel warmte vast. Een ander heeft gezien dat de groenstroken in de stad eigenlijk te smal zijn voor bijen en andere insecten. Gedetailleerde antwoorden komt er niet op detailvragen. Uiteraard zijn er veel punten die aandacht behoeven in de stad en die zijn allemaal kostbaar.
Een zaak van het hart
Tijdens de Taizé-dienst aan het begin van de avond worden de motieven om in actie te komen voor het klimaat uit de ochtendsessie voorgelezen. Het is een Herzenssache, iets dat van binnenuit, vanuit het hart komt. En uiteraard wil je je kleinkinderen kunnen vertellen wat jíj gedaan hebt.
Fijn om samen met onze gastvrouwen en gastheren te zingen en te bidden.
—
Op dag #8 (7-10) lopen de pelgrims van Amersfoort naar Zeist.
De klimaatpelgrimstocht is een initiatief van: