5.3 – Inkoop energie

Geupdate op: 26 november 2024

Introductie - Kiezen: groen, vaste prijs en/of goedkoop?

Als kerk heb je een energiecontract met een energieleverancier. Ons advies: ga voor de groenste optie! Maar welke is dat? En natuurlijk wil je ook een contract dat financieel verstandig is. Ga daarom eerst met elkaar in gesprek: hoe belangrijk vinden we een lage prijs, of vinden we vooral stabiliteit en zekerheid belangrijk? En zijn we bereid om (iets) meer te betalen voor een duurzame keuze? Als jullie dit met elkaar bepaald hebben, gaat het zeker lukken om een goede keuze te maken.

Onderzoek als kerkgemeenschap ook de mogelijkheden om in te stappen bij een energiecoöperatie. Het zorgt voor verbinding met de buurt en samen draag je bij aan meer duurzame energie.

“Een energiecoöperatie zorgt voor verbinding met de buurt en samen draag je bij aan meer duurzame energie!”

Inhoudsopgave

Wat betekent een keuze voor groene stroom?

Veel energieleveranciers bieden de optie voor ‘groene stroom’. Wat betekent het als jullie hiervoor kiezen?

De stroom die bij ons uit het stopcontact komt, wordt op verschillende manieren opgewekt. Wanneer een energieleverancier die als groene stroom verkoopt, moet er een ‘garantie van oorsprong’ zijn. Die garantie verzekert dat de stroom ergens in Europa uit een duurzame energiebron is opgewekt. In heel Europa is er vanuit particulieren en bedrijven nog maar beperkte vraag naar groene stroom. Dus een deel van de groene stroom op de Nederlandse markt heeft een relatief goedkope buitenlandse ‘garantie van oorsprong’ en komt veelal van Scandinavische waterkrachtcentrales die er allang waren.

Willen jullie er met jullie keuze aan bijdragen dat er ook echt meer duurzame energie wordt opgewekt, dan kunnen jullie het beste kiezen voor wind- en zonne-energie uit Nederland of voor een energiebedrijf dat veel investeert in groene energiebronnen. In 2021 hebben de Consumentenbond, Greenpeace, Natuur & Milieu en WISE een overzicht gemaakt van welke energieleveranciers hierop het beste scoren.

5 3 Inkoop energie

Jullie kunnen als kerk voor het kerkgebouw, het verenigingsgebouw en de pastorie een deel van eerder betaalde energiebelasting terugvragen. De overheid berekent een heffingskorting, omdat energie wordt gezien als een basisbehoefte. Deze heffingskorting wordt voor particulieren verrekend door de energieleverancier. Maar als kerk vallen jullie onder de zakelijke contracten en kunnen jullie deze terugvragen. Het verzoek daartoe moeten jullie indienen binnen 13 weken na afloop van de gebruiksperiode.

Er zijn ook groene kerken die deze korting bewust (soms zelfs onbewust!) niet opvragen. Kerken die hiervan geen gebruik maken, vinden de belastingkorting onterecht, omdat die een zogenaamde ‘subsidie’ op fossiele energie is. En fossiele energie, daar willen we zo snel mogelijk vanaf!

Afhankelijk van jullie situatie kan de korting flink oplopen. Het is begrijpelijk als jullie daarom toch een beroep op deze korting doen. In dat geval is het te overwegen om het geld dat jullie daarmee ‘verdienen’, te investeren in maatregelen voor energiebesparing.

Groen gas kan een duurzaam alternatief voor aardgas zijn. Groen gas wordt gemaakt van biogas, wat voortkomt uit vergisting van bijvoorbeeld groente-, fruit- en tuinafval en mest. Biogas wordt gezuiverd en verbeterd naar de juiste samenstelling, zodat er groen gas ontstaat dat gewoon geleverd kan worden via het reguliere gasnet.

Biogas uit biomassa is niet altijd onomstreden, zeker als hiervoor houtpellets worden gebruikt. Ook over het gebruik van mest en reststromen is veel discussie, maar het lijkt een betere optie dan aardgas. Bij de verbranding van groen gas komt wel CO2 vrij, maar omdat dit ook is opgenomen door de grondstoffen van biogas wordt de verbranding CO2-neutraal genoemd.

De overheid subsidieert bedrijven die biogas produceren, omdat de verwachting is dat het niet haalbaar is om zonder gas aan alle energiebehoeften van Nederland te voldoen. Maar er wordt met name ingezet op het aardgasvrij maken van gebouwen door isolatie en door verwarmen en koken met elektriciteit. Hierbij is het uitgangspunt dat als elektriciteit wordt opgewekt door wind- en zonne-energie, dit een lagere voetafdruk heeft. Wanneer de energietransitie in de komende jaren verdergaat, komen we waarschijnlijk meer te weten over de vraag of groen gas een duurzame optie is qua energieverbruik.

Dus: als je aardgas gebruikt, is overstappen naar groen gas een goede optie.

Hoe vergelijk je energieleveranciers?

Als jullie een nieuw energiecontract willen afsluiten, zorg dan dat jullie eerst op een rijtje hebben gezet wat jullie huidige energieverbruik is, hoe het energiecontract eruitziet en welke prijs jullie betalen. Als jullie contract (bijna) is afgelopen, is dat een moment om over te stappen. Anders moet je meestal een boete betalen, maar soms loont dit toch.

Via energievergelijkers op internet kun je een indruk krijgen van de mogelijkheden en prijzen. Zorg dat je kijkt bij energievergelijkers voor de zakelijke markt, niet voor particulieren. Stichtingen en religieuze instellingen vallen bij energieleveranciers onder de zakelijke markt.

Jullie kunnen met de gegevens van jullie kerk (zoals adres en huidig verbruik) verschillende energieleveranciers benaderen. Ook kunnen jullie in gesprek gaan met jullie huidige leverancier over een aanpassing naar bijvoorbeeld groene stroom of groen gas, of verlenging voor een langere periode voor een vaste prijs.

Voor kerken is er ook een collectief waar meerdere kerken samen energie inkopen: Energie voor Kerken. Dit collectief wil een goede prijs voor de deelnemers realiseren door de krachten te bundelen. Voor dit collectief is duurzaamheid ook een factor die belangrijk wordt gevonden, dat was in ieder geval de intentie. Maar let op: het collectief helpt jullie vooral met ‘ontzorgen’; de ingekochte energie is niet altijd goedkoper of duurzaam.

5 3 Inkoop energie

Als jullie in gesprek willen gaan met een energieleverancier over een nieuw contract, dan willen jullie eerst de gegevens van jullie huidige contract in beeld hebben. Het is handig om over de volgende gegevens te beschikken:

  • adres van de locatie(s)
  • huidige energieleverancier
  • jaarverbruik (en teruglevering, indien van toepassing) per energiesoort
  • de nummers (EAN-code) van jullie energieaansluitingen

Als buurt zelf bepalen hoe je energievoorziening en warmtevoorziening eruit zien en daar gezamenlijk eigenaar van kunnen worden; dat maken lokale energiecoöperaties mogelijk. In zo’n coöperatie steken burgers de koppen bij elkaar om in gezamenlijk overleg mooie, duurzame plannen te maken die goed zijn voor hun eigen omgeving. Zo kunnen burgers gezamenlijk een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie.

Als er in jullie omgeving een energiecoöperatie actief is, kan het zinnig zijn om eens te bezien of jullie kerkgemeenschap daar lid van zou kunnen worden. Jullie kunnen dan mogelijk deelnemer worden in een gemeenschappelijk zonnepark, windturbines, andere vormen van energieopwekking of initiatieven om energie te besparen. Zo krijgt jullie kerk meteen wat binding met de mensen in de omgeving.

Op de site van EnergieSamen vind je energiecoöperaties bij jullie in de buurt.

HIER is een stichting die mensen in beweging brengt om iets aan het klimaatprobleem te doen. HIER streeft naar een klimaatneutraal Nederland, een Nederland zonder CO2-uitstoot dus. Bij HIER vind je informatie over samen energie opwekken en samen energie besparen.

REScoop.eu is de Europese federatie van energiegemeenschappen. Het is een groeiend netwerk van 2.250 energiegemeenschappen in heel Europa en hun 1.500.000 burgers die actief werken aan de energietransitie. REScoop ondersteunt nieuwe initiatieven met advies vanuit een netwerk van deskundigen.

Hoe werkt een energiecooperatie

Groene kerk in de praktijk

Kijk hoe zij '5 - Energie en water' in de praktijk brengen

Andere thema's uit 5 - Energie en water: