Menu
Jullie willen graag dat jullie kerkgebouw duurzamer wordt, maar waar beginnen jullie? Er is een plan nodig voordat er een aannemer of installateur gebeld wordt; en jullie willen wel weten dat de kosten die gemaakt zullen worden, ook betaald kunnen worden. Dus moeten jullie eerst in kaart brengen wat de mogelijkheden zijn, wat investeringen kosten en wat ze opbrengen door besparing op de energiekosten. Via de overheid kunnen jullie ondersteuning krijgen in de vorm van een energiescan of duurzaamheidsadvies. Dit kan een mooi startpunt zijn. Ook hebben we wat adviezen over het aanvragen van subsidie of steun bij fondsen op een rij gezet.
Minstens zo belangrijk is met wie jullie in gesprek gaan om stappen te zetten. Wie moeten jullie er op welk moment bij betrekken? Een kerk ben je nooit alleen. Afstemming kost altijd tijd en energie. Maar uiteindelijk is er vaak een breed gedeeld verlangen dat het kerkgebouw dat het thuis voor jullie geloofsgemeenschap is, een duurzame toekomst heeft. Hieronder delen we wat tips met je.
“Er is vaak een breed gedeeld verlangen dat het kerkgebouw, als thuis van de geloofsgemeenschap, een duurzame toekomst heeft.”
Sinds enkele jaren ondersteunt de (Rijks)overheid eigenaren van klein maatschappelijk vastgoed om te verduurzamen. Dit gebeurt via het Ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed. In dat kader kunnen eigenaren energiescans laten uitvoeren of duurzaamheidsadvies krijgen. Vanaf 1 januari 2023 kunnen ook religieuze instellingen (met maximaal 10 gebouwen in eigen beheer) van deze regeling gebruikmaken.
Per provincie wordt deze regeling soms net even anders uitgevoerd, daarom hebben GroeneKerken en VKB Kerkrentmeesters deze regeling per provincie overzichtelijk onder elkaar gezet. Je vindt het overzicht hier.
In een duurzaamheidsadvies vanuit deze regeling zal ook genoemd worden of jullie aanspraak kunnen maken op de DUMAVA-subsidie (verDUurzaming MAatschappelijk VAstgoed) en zouden jullie daarnaast ook meer informatie moeten krijgen over specifieke subsidiemogelijkheden vanuit de gemeente of de provincie.
Naast subsidie vanuit de overheid kunnen jullie ook onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor financiële steun van fondsen. Er zijn veel verschillende fondsen, en de kans op ondersteuning is heel wisselend per project. Soms zijn er lokale fondsen die jullie kunnen aanschrijven.
Er bestaan in Nederland meer dan 1400 fondsen die een deel van hun budget willen besteden aan goede doelen. De vraag is natuurlijk of er een combinatie te maken is tussen het verduurzamingsproject van jullie kerk en de doelstellingen van één van deze fondsen. Of dit kansrijk is, verschilt per project.
Jullie kunnen zelf gaan zoeken naar fondsen gericht op kerken of verduurzaming, bijvoorbeeld in het Fondsenboek dat jaarlijks wordt uitgegeven door Walburg Pers (dit kost geld), via FindNFund of de branchevereniging FIN (Fondsen in Nederland). Er bestaan ook lokale fondsen of fondsen gericht op een specifieke kerkelijke achtergrond, dus het loont de moeite om te zien of er een fonds is dat aansluit bij jullie kerk en project.
Er zijn verschillende landelijke fondsen die zich ook richten op projecten van kerken, maar een deel van deze fondsen ondersteunt alleen activiteiten of maatschappelijke projecten, geen verbouwingen. Dus kijk hier eerst goed naar voordat jullie de moeite doen om een complete aanvraag in te dienen.
Maatschappij van Welstand is één van de dragers van GroeneKerken, maar ook een fonds met een protestants-christelijke achtergrond, onder andere gericht op kerken. Onder bepaalde voorwaarden steunt Maatschappij van Welstand ook renovaties, verbouwingen en verduurzamingsprojecten. Kijk voor meer informatie op de website.
Kerken die deel zijn van de Protestantse Kerk Nederland kunnen ook een aanvraag indienen bij de solidariteitskas.
Er is – voor zover ons bekend (en als het volgens jou anders is, stuur ons dan een mail! – geen fonds dat zich richt op verbouwingen en verduurzamingsprojecten van katholieke kerken. Er bestaan wel verschillende lokale stichtingen gericht op onderhoud van een specifieke katholieke kerk of regio.
Er zijn ook fondsenwervingsbureaus die jullie in deze zoektocht kunnen helpen. Zij hebben uurtarieven of vragen een percentage van het geworven bedrag.
Als jullie stappen willen zetten om het kerkgebouw te verduurzamen, is het belangrijk om de juiste mensen erbij te betrekken. Het ligt voor de hand dat wanneer er keuzes gemaakt moeten worden over financiële investeringen en verbouwingen, het kerk- of parochiebestuur en de verantwoordelijken voor financiën en beheer ook achter deze plannen staan. Zie ook contact met leiding van de kerk voor tips.
Bij het beheer van het gebouw zijn meestal ook vrijwilligers betrokken. Denk eraan om hen in de planvorming te betrekken. Zo kunnen ze meedenken over het gebruik van het gebouw in de praktijk en zijn ze ook op de hoogte van eventuele veranderingen, afspraken en doelen.
Jullie kunnen ook met elkaar doelen stellen op het gebied van energieverbruik. Het huidige energieverbruik analyseren, plannen maken – of dat nu zit in grotere verbouwingen of kleine aanpassingen in gedrag, zie ook besparen – en na een periode weer met elkaar meten en evalueren, geeft vaak een mooie focus en positieve energie.
Denk ook aan communicatie met de hele kerkgemeenschap. Voor investeringen of bij veranderingen is draagvlak nodig. En als er enthousiasme ontstaat over het geplande project, dan is er vaak ook best wat mogelijk aan fondsenwerving vanuit particuliere bijdragen of acties.
Het werkt vaak goed om al in een vroeg stadium naar de hele kerk te gaan communiceren − niet pas als alles al zo goed als besloten is en er alleen nog instemming of geld nodig is. Als je ook een avond organiseert in een eerdere fase van het traject, kunnen gemeenteleden meedenken en hun inbreng geven. Onze ervaring is dat de wens om als kerkgemeenschap goed met de schepping om te gaan, vaak breed leeft bij verschillende gemeenteleden. En plannen rondom het kerkgebouw zijn ook een mooie concrete aanleiding om hierover in gesprek te gaan!
“Denk ook aan tijdige communicatie met de hele kerkgemeenschap, want voor investeringen of bij veranderingen is draagvlak nodig.”
Maatschappij van Welstand en Kerk in Actie zijn dragers van GroeneKerken
Meld je aan voor onze nieuwsbrief
Postadres:
Postbus 655
3800 AR Amersfoort
IBAN: NL13 FVLB 0699 3233 20 (ANBI) t.n.v. Maatschappij van Welstand o.v.v. GroeneKerken
GroeneKerken