3.5 – Aanleg en onderhoud

Geupdate op: 26 november 2024

Introductie - Een groene ruimte scheppen

Zijn er plannen om het grasveld of de parkeerplaats rondom de kerk groen en natuurvriendelijk te maken, dan is het de vraag waar je moet beginnen.

Allereerst is het van belang om de plannen te delen met de buurtbewoners en hen waar mogelijk bij de plannen te betrekken. Organiseer een informatieavond voor omwonenden. Maak gebruik van plaatselijke media, zoals een dorpskrant of weekblad.

“Het aanleggen en onderhouden van de kerktuin zorgt voor verbinding met de buurt.”

Inhoudsopgave

Verbinding met de buurt

De aanleg en het onderhoud van de kerktuin kunnen sociale activiteiten zijn.

Het werk verbindt, is goed voor de gezondheid en werkt rustgevend. Het is een goed idee om behalve de kerkgemeenschap ook de buurt te betrekken bij wat er in de tuin gebeurt.

3 4 Aanleg Onderhoud
  • Betrek de buurt bij wat er in de tuin gebeurt. Dit kan door het organiseren van een klusdag in het voorjaar en najaar of door samen voorjaarsbollen te planten (doe dat in het najaar!). Nodig de omwonenden uit om mee te helpen en zorg voor een gezellig koffiemoment met wat lekkers, waarop ook de mensen die niet in staat zijn om te helpen aan kunnen schuiven. (Misschien willen zij wel iets bakken?) Omwonenden gaan zich meer betrokken voelen, het wordt meer ‘hun eigen tuin’ wanneer ze zelf hebben meegeholpen aan het onderhoud.
  • Burendag is een jaarlijks terugkerend initiatief. Voor wie meedoen, is het mogelijk een Burendagpakket aan te vragen. Stel de kerktuin beschikbaar voor deze activiteit en kom in contact met de buren.
  • Maak bij het ontwerpen van de kerktuin gebruik van de talenten en mogelijkheden die er zijn. Zoals een tuinontwerper die de naaste omgeving goed kent, en daar rekening mee kan houden in de plannen, of een plantenkwekerij in de buurt.
  • Betrek lokale (amateur-)kunstenaars bij het initiatief en vraag hen om mee te denken of een kunstwerk te maken rond een (Bijbels) thema.
  • Jullie kunnen ook de scholen of bijvoorbeeld de dorpsvereniging bij de aanleg van de kerktuin betrekken. Nodig hen uit om mee te denken over de ‘nieuwe’ aankleding of gezamenlijke activiteiten. Zou het niet mooi zijn als de kerktuin onderdeel is van de jaarlijkse lichtjestocht of andere feestelijke tocht in jullie dorp of stad?
  • Organiseer een zintuigenwandeling. Ook via andere organisaties kunnen jullie mooie wandelingen maken en andere natuuractiviteiten doen, bijvoorbeeld via Velt. Zoek eens op welke organisaties in jullie omgeving actief zijn.

Natuurvriendelijk tuinieren

Er is een aantal basisprincipes van natuurlijk tuinieren.

  • De seizoenen:
    • De herfst, het ideale plantseizoen.
    • De winter, de tuin in rust.
    • De lente, de natuur ontwaakt.
    • De zomer, de tijd van het grote genieten.

      Beweeg mee en gebruik de herfst als het beste plantseizoen.

  • Koop tuinplanten, bloemen en zaden die niet met bestrijdingsmiddelen bespoten zijn (biologisch). Niet-biologische planten, bloemen en zaden zijn bewerkt met chemische middelen, waardoor ze giftig zijn voor insecten.
  • Verdiep je in grondsoorten, bodembewerking en composteren.
  • Kies voor streekeigen beplanting. Informatie vind je bijvoorbeeld bij Streektuinen. Zo wordt jullie kerktuin een stapsteen voor de lokale biodiversiteit.

“Met streekeigen beplanting wordt jullie kerktuin een stapsteen voor de lokale biodiversiteit.”

3 4 Aanleg Onderhoud
  • Een wilde grasmat is minder gedoe dan een strak biljartlaken-gazon. Voor de biodiversiteit is het juist goed om het gras langer te laten groeien, en met meer planten tussen het gras zullen er ook meer diersoorten hun thuis vinden. Langer gras is minder gevoelig voor droogte en hoef je minder vaak te maaien.
  • Doe als kerk mee met Maai Mei Niet voor méér biodiversiteit in jullie tuin. Vertel over dit initiatief en wie weet worden kerkgangers en buurgenoten geïnspireerd om ook mee te doen!
  • Wied en schoffel, in plaats van gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen die het bodemleven schaden.
  • Een mooie manier om groenafval om te zetten naar vruchtbare humus is een wormentoren.
  • Een goede manier om de bodemstructuur te verbeteren is door te mulchen. Mulchen is het toedekken van de grond met natuurlijk materiaal, dat door de natuur wordt opgenomen en verwerkt. Hierdoor wordt de tuin als het ware bemest en de bodem beschermd tegen warmte, kou, zon en wind. Bovendien heeft de mulchlaag een remmend effect op het ontkiemen van onkruidzaden.
  • Om planten in droge periodes van water te kunnen voorzien is het een goed idee om regenwater op te vangen. Het installeren van regentonnen of een infiltratiekrat kan een goed idee zijn. 
  • Als er grotere hoeveelheden regen vallen of als jullie een heel groot dak hebben, kan een wadi een oplossing zijn voor extra wateropvang.

Als je op een duurzame manier in de kringlooptuin tuiniert, is het belangrijk om dit met plezier te doen, zonder de rug al teveel te belasten. Dat kan natuurlijk met plantenbakken of werktafels op hoogte, maar de basis is op je houding te letten. Dan houd je het langer vol en ook dat is duurzaam!

Groene kerk in de praktijk

Kijk hoe zij '3 - Ruimte rond de kerk' in de praktijk brengen

Andere thema's uit 3 - Ruimte rond de kerk: