Interview | Zuster Benedict

Interview | Zuster Benedict

Zuster Benedict is verbonden aan de Abdij Koningsoord bij Arnhem. Ze is hoofd van het gastenhuis en heeft de verantwoordelijkheid gekregen voor de vele gasten die de abdij ontvangt. We spraken met haar over de rust en stilte van de abdij, de gasten die de abdij ontvangt en de natuurbegraafplaats. “Er is een tendens naar ‘te veel’ in onze maatschappij en wij willen prikkels zoveel mogelijk achterwege laten.” 

Waarom komen mensen naar Koningsoord? 

benedict

“Wat wij aan de gasten te bieden hebben, is rust en stilte. En natuurlijk ons gebed. Zeven keer per dag hebben we een gebedsdienst en we vragen aan onze gasten om enkele keren per dag deel te nemen. De abdij is midden in de natuur gelegen, het is een prachtige plek. De natuur maakt deel uit van de rust en helpt mensen om weer tot zichzelf te komen. Anderen zijn bezig om dingen voor zichzelf te doordenken. Of ze schrijven een boek en willen zich daarop concentreren, maar wel binnen de sfeer van de abdij.” 

Hoeveel mensen ontvangen jullie? 

“Omdat onze communiteit kleiner is geworden, kunnen we twaalf gasten ontvangen. Er is een enorme vraag naar ons gastenhuis. Als nieuwe gasten zich melden, dan vragen we altijd om te bellen en informeren we naar het doel. Het gastenverblijf is niet voor mensen die iets te doen hebben in Arnhem en bij ons willen logeren. We zijn geen hotel of B&B, daarin maken we een selectie. We willen een bepaalde sfeer houden en dat gaat over het algemeen heel goed. De maaltijden zijn in stilte, behalve het middagmaal, en wij vragen in huis niet te telefoneren.” 

Er is een tendens naar ‘te veel’ in onze maatschappij en wij willen prikkels zoveel mogelijk achterwege laten.

Wat kenmerkt de mensen die als gast bij jullie verblijven? 

“Het zijn mensen met verschillende christelijke achtergronden, veel van protestantse huize. Er zijn mensen die alleen voor de rust komen, of met andere spirituele stromingen bezig zijn. Moslims hebben we tot nu niet ontvangen, een hindoe wel. De gasten komen individueel, soms met z’n tweeën. Soms is er een grotere groep, met bijvoorbeeld jongeren of kansarmen. Ook individuele jongeren verlangen naar stilte. Er is een tendens naar ‘te veel’ in onze maatschappij en wij willen prikkels zoveel mogelijk achterwege laten. ‘Daar komen we juist voor!’ zeiden de jongeren toen we hen vroegen om hun telefoons op de kamer te laten.” 

Wat doet de rust met mensen, kunt u dat beschrijven? 

“Mensen hebben spanning op het gezicht als ze komen en zijn relaxed als ze weer weggaan. Mensen komen graag terug. We krijgen veel positieve feedback, ook op onze gebedsdiensten. Soms hebben mensen er niet zoveel meer mee, maar de Psalmen spreken nog altijd. Een fotograaf die bij ons te gast was, zei ‘ik ben niks’, maar hij was in elke gebedsdienst, ook ’s nachts. Hij vond onze gebedsdiensten zo laagdrempelig, terwijl wij denken dat de Bijbelteksten en Psalmen heel zwaar zijn.” 

Hoe past de abdij in het beeld van rust en stilte? 

020 huis 2

“De schoonheid van het gebouw straalt rust uit. Wij hebben het geluk gehad om nieuw te mogen bouwen, met een goede architect. Het gebouw is de huid van de gemeenschap en dat moet kloppen. Het is een organisch en natuurlijk gebouw, met duurzame materialen. Daar hebben we op gelet. Het gebouw is modern en sommige gasten hadden iets anders verwacht, maar als ze er eenmaal zijn valt dat weg. De kerk draagt daar ook veel aan bij. Het is niet traditioneel, maar ademt stilte toe en mensen voelen dat.” 

Hoe ziet jullie gemeenschap eruit? 

“We komen uit een klooster in Berkel-Enschot, in de omgeving van Tilburg. De gemeente Tilburg wilde uitbreiden en daardoor zouden we ingebouwd worden. Dat wilden we niet en nu wonen we hier sinds vijftien jaar. Er zijn zeventien zusters die in de abdij wonen en twee zusters wonen in een verpleeghuis. Ze horen er helemaal bij. We bezoeken hen wekelijks en als het nodig is vaker.” 

In welke traditie staan jullie? 

“We horen bij de kloostertraditie van de trappistinnen, die is verbonden met de cisterciënzer en benedictijnse traditie. Het contemplatieve staat centraal. We wonen en werken op deze ene plek. Dat is een uitdaging, om samen te leven in een communiteit, met zusters die je niet zelf hebt gekozen. Leven van het werk van je handen is in onze maatschappij niet meer mogelijk. We kunnen niet leven van ons monastieke werk en van daaruit ontstond het idee van een natuurbegraafplaats.” 

Begraven worden voelt als heel natuurlijk: we komen uit materie, uit de grond, en gaan daarnaar terug.

Kunt u wat meer vertellen over de natuurbegraafplaats? 

“De natuurbegraafplaats is een natuurgebied. Er wordt rekening mee gehouden, dat er niets aan de kist of kleding is dat niet afgebroken kan worden. Begraven worden voelt als heel natuurlijk: we komen uit materie, uit de grond, en gaan daarnaar terug. Iedereen kan hier begraven worden, ook niet-katholieken, en de rites bepalen mensen zelf. Als de begraafplaats vol is, blijft voor ons de plicht tot natuurbehoud. 

De natuurbegraafplaats ondersteunt ons niet alleen financieel, er is ook een spirituele wisselwerking; onze betrokkenheid door ons gebed. Als we wandelen op de begraafplaats, worden we soms aangesproken en horen we de verhalen over de overledene. Als er bijzondere gelegenheden zijn, zoals 2 november [Allerzielen, red.], worden we daarbij betrokken. Het leeft voor ons!” 

Hoe helpt de abdij naar een vernieuwde levensstijl? 

“Het is niet uit noodzaak, maar omdat je inzicht in jezelf groeit. Het is niet gemakkelijk om bij jezelf stil te staan, maar het moet wel gebeuren. Als je niet een hoger perspectief hebt, iets dat boven onszelf uitgaat, of je het nu wel of niet God noemt, komen we er niet uit en blijven we naar elkaar kijken. Die persoon heeft meer dan ik en waarom? Die verlangens zitten ook in ons. Het is een belangrijk deel van het monastieke leven om daarmee te dealen. 

Dat zit ook in kleine dingen. We hebben geen persoonlijk eigendom, maar alles gemeenschappelijk. Maar waar stopt het eigen en begint het gemeenschappelijke? Je pakt vaak iets meer uit angst dat je tekortkomt. Het is klein en subtiel, maar het is dezelfde wortel. Daarbij stilstaan en eerlijk naar jezelf zijn, daar heb ik m’n handen vol aan. Het gaat om zelfkennis: waar sta ik, wat doe ik, waar zit mijn angst? Je dwaalt er gemakkelijk vanaf.” 

Als ik weer ga wandelen op de begraafplaats, kan ik dan ook jullie gebedsdienst bezoeken? 

“Jazeker! Onze gebedsdiensten zijn het universele gebed van de kerk, dus iedereen is daarbij welkom. Wel even aanbellen.” 

Abdij Koningsoord is aangesloten bij het netwerk van GroeneKerken. Meer informatie over de abdij vind je hier

Deel dit artikel

Gerelateerd

Waarom GroeneKerken aanwezig is bij de A12 steundemonstratie op 27 mei

Meer lezen

Pesticidevrij-dag

Meer lezen

Petitie PesticideVrij-dag ondertekend!

Meer lezen

Kerkenbeurs Noord 2025

Meer lezen

Symposium Groene Geloofsrituelen

Meer lezen