Wees geprezen, mijn Heer door al uw schepselen. Wees geprezen, mijn Heer, door onze zuster, moeder aarde, die ons voedt en leidt, en allerlei vruchten voortbrengt, bonte bloemen en planten. 

Twee verzen uit het bekende Zonnelied van Franciscus van Assisi. Dit jaar wordt op veel plekken het 800-jarig jubileum van dit lied gevierd. Ook in Megen bij de Clarissen in het klooster Sint-Josephsberg, aangesloten bij het netwerk van GroeneKerken. We bellen de Abdis – zuster Rebecca Braun – om haar te vragen hoe het klooster zorgdraagt voor de schepping. 

“Ik denk dat die zorg diep in onze orde verankerd zit: het is voor ons iets heel vanzelfsprekends. Clara van Assisi – de oprichtster van onze orde – volgde daarin Franciscus’ voorbeeld. Hij wordt ook wel de patroonheilige van de ecologie genoemd en dat zie je ook goed terug in zijn Zonnelied. Dat God door alle schepselen wordt geprezen, dat inspireert ons. Wij prijzen God – samen met alle schepselen.” 

“Dat God door alle schepselen wordt geprezen, dat inspireert ons. Wij prijzen God – samen met alle schepselen.” 

“Daarnaast is het ook ingebed in het eenvoudige leven dat we proberen te leiden. Eenvoud en zuinigheid zorgen ervoor dat je niet meer gebruikt dan je nodig hebt én zuinig bent met wat je hebt. Lang voordat repareren hip werd, deden wij dat al. En nog steeds!” 

“De diepere drijfveer zit in de contemplatieve kern van het klooster: dat betekent leven in verbondenheid met God. Dat doen we door in stilte, gebed en meditatie God te zoeken en op Hem te focussen. In die contemplatie leren we om de wereld te zien zoals God die ziet. En God ziet zijn schepping met liefde, Hij houdt van wat Hij gemaakt heeft! Met die ogen mogen wij ook kijken. En zo leren we te houden van de schepping en van onze medeschepselen.” 

“Vanuit deze focus maken we ook keuzes: persoonlijk, maar ook gemeenschappelijk. Want gericht zijn op God heeft consequenties en leidt tot (gemeenschappelijke) waarden. Die zijn bij ons niet altijd expliciet, maar komen naar voren bij beslissingen, of als nieuwe mensen met andere waarden intreden. Zo zit je als klooster met elkaar op een gezamenlijke groeiweg.” 

“Iets van die waarden proberen we ook uit te dragen: we hopen zoveel mogelijk mensen mee te krijgen in de zorg voor de schepping. In deze tijd is dat hard nodig: ieder mens is er daarbij één! Zo trekt ons voedselbos een groep ongelovige mensen die daarin geïnteresseerd is. Ondanks dat we de zorg voor de schepping delen, merken we bij deze mensen helaas nog veel huiver voor God of geloof. Onze gasten zijn juist vaak gelovig en zij krijgen meer impliciet van die zorg mee: vanuit ons handelen. Bij hen bespeur je soms dat zij de link tussen geloof en zorg voor de schepping niet leggen. Dan gaat het vooral over wat voor hen persoonlijk fijn voelt: God en ik. Zeg maar: geloof op zondag. Terwijl geloof in God juist keuzes met zich meebrengt voor heel je week, heel je leven.” 

“Naast het voedselbos hebben we een biologische moestuin. Hier eten we niet alleen zelf van, maar maken we ook producten van voor de verkoop. We wassen met opgevangen regenwater en gebruiken ecologische was- en schoonmaakmiddelen. Geen vlees eten is een oeroud onderdeel van onze traditie. Maar vroeger aten de mensen lang niet zo gevarieerd: elke keer aardappelen en wat groente. Zo kwam het dat na een dodelijke griepepidemie in de vorige eeuw de dokter zei dat we vlees moesten eten, anders zouden nog meer zusters sterven. Dat is daarna een beetje blijven hangen. Nu eten we echter veel gebalanceerder en ongeveer vijftien jaar geleden hebben we met elkaar besloten om weer vegetarisch te eten, uit solidariteit met de armen.” 

“Daarnaast zijn we al zeven jaar bezig met de plannen voor de verbouwing van ons klooster. Als de bouwvergunning rond is gaan we dit jaar echt aan de slag! Het klooster wordt dan grondig verduurzaamd: isolatie, vloerverwarming met een warmtepomp, isolatieglas. Dat heeft ideële, maar ook financiële redenen, zodat het klooster hier een toekomst heeft. We vergroten het gastenverblijf en in de kerk maken we ruimte voor een meditatieruimte.” 

Die meditatieruimte heeft alles te maken met het sabbatsleven. Zuster Rebecca Braun vertelt hoe dat in het klooster heel natuurlijk vorm krijgt. “Heel praktisch zijn dat specifieke tijden die zijn vastgelegd in de dagorde: momenten van rust en meditatie, momenten van zijn. Dat vindt haar oorsprong in een leidend principe: het gaat in het leven meer om het zijn dan om het doen.” In een maatschappij die zo gericht is op doen en daar haar waarde uithaalt, zijn dat verlossende en rustgevende woorden. Ook voor kerkvergroeners! 

“Contemplatie leert ons om de wereld te zien zoals God die ziet. En God ziet zijn schepping met liefde, Hij houdt van wat Hij gemaakt heeft!” 

Meer lezen over deze gemeenschap van de zusters Clarissen? Kijk op www.clarissenmegen.nl

Kijk hier voor meer informatie en mooie filmpjes over duurzaamheid bij dit klooster.

Ook leuk: de website van de vegetarische zuster (ook een initiatief van dit klooster).